Rynek nieruchomości w Polsce VI 2013

Przeczytaj także: Rynek nieruchomości w Polsce V 2013

Trwających już od lat spadków cen na rynku sprzedaży mieszkań nie widać końca. W minionym miesiącu średnie stawki, za jakie właściciele wystawiali swoje lokale, spadły w 17 z 18 miastach analizowanych przez portal Domy.pl.

Najbardziej w ujęciu procentowym spadła cena m2 używanego mieszkania w Białymstoku – o 0,8%. Niewielkie, wynoszące zaledwie o,1%, spadki zanotowało aż 6 miast: Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kraków, Sopot i Szczecin. Jednocześnie na tym samym poziomie co przed miesiącem utrzymały się ceny w Olsztynie.

Największy spadek w ujęciu kwotowym zanotował Poznań, w którym średnia cena ofertowa za m2 spadła w ciągu miesiąca o 44 zł.

W porównaniu obecnych cen z tymi sprzed roku widać, że liderem spadków niezmiennie pozostaje Wrocław. Według obliczeń portalu Domy.pl w stolicy Dolnego Śląska średnia stawka ofertowa w maju br. (5763 zł/m2) była o 7,6% niższa niż 12 miesięcy temu (6240 zł/m2). W tym samym czasie o 1%, tj. 16 zł, wzrosła średnia cena ofertowa m2 używanych lokali w Gdyni.

U progu lata polski rynek mieszkaniowy znalazł się w szczególnym położeniu. Z jednej strony wciąż przybywa ofert, wśród których coraz łatwiej znaleźć takie, które śmiało można określić mianem wyjątkowych okazji. Z drugiej – maleje grono klientów zainteresowanych ich zakupem. Wielu odkłada bowiem decyzje w przekonaniu, że ceny nadal będą spadać i najbliższy czas zamiast na poszukiwania lepiej spożytkować na letni wypoczynek.

Takie podejście – w pełni uzasadnione bieżącymi doniesieniami dotyczącymi sytuacji na rynku – może jednak nie przynieść spodziewanych korzyści, bo o ile transakcji jest rzeczywiście mniej, to jednak wciąż są dokonywane, a ich przedmiotem są lokale najatrakcyjniejsze spośród wszystkich wystawianych do sprzedaży. Te oferowane po dobrych cenach, ale przede wszystkim wyróżniające się wyjątkowymi atutami – świetną lokalizacją (park pod oknami albo widok, którego nic nie zasłoni), dogodnym rozkładem pomieszczeń, wysoką jakością wykończenia eliminującą konieczność samodzielnego remontu, itd. – szybko znajdują nabywców. Dane statystyczne mówiące o wydłużającym się czasie oczekiwania na nabywcę ich nie dotyczą – jak zawsze największe okazje znikają z rynku bardzo szybko.

Kredyty nowe: wkład własny niezbędny

Od przyszłego roku znikną z rynku kredyty mieszkaniowe bez wkładu własnego – znamy już podstawowe założenia nowej rekomendacji S. Kupując mieszkanie od przyszłego roku, trzeba będzie z własnej kieszeni wyłożyć co najmniej 5% ceny nieruchomości, od 2015 r. będzie to już 10%, od 2016 – 15%, a od 2017 docelowo 20%. Na szczęście warunkowo będzie można wyłożyć tylko 10%, pod warunkiem, że brakująca kwota zostanie ubezpieczona.

To oznacza spore problemy dla wielu kupujących, szczególnie młodych, którzy nie zdążyli jeszcze oszczędzić pieniędzy. Średnio co czwarty kupujący mieszkanie nie ma nawet 5% jego wartości. Wkładem własnym w wysokości 20% legitymuje się tylko co drugi klient. Planując zakup mieszkania, trzeba więc zacząć oszczędzać już teraz.

Pozostałe zmiany wprowadzone przez rekomendację nie są tak istotne. Przede wszystkim KNF chce wprowadzić dalsze ograniczenia w dostępie do kredytów hipotecznych w obcej walucie. Dostać je będą mogły tylko osoby, które w danej walucie uzyskują większość dochodu. Warto jednak zaznaczyć, że już teraz kredyty te stanowią tylko niewielki ułamek rynku, więc rewolucji ta zmiana nie uczyni.

Kredyty spłacane: złotowe w dół, walutowe w górę

Stawki WIBOR nieustannie spadają już od prawie roku, co bezpośrednio przekłada się na wysokość rat kredytów hipotecznych w złotych – spadają one wraz z każdą aktualizacją oprocentowania (banki zwykle przeprowadzają je co kwartał). W czerwcu Rada Polityki Pieniężnej po raz kolejny obniżyła stopy procentowe i stawka WIBOR 3M spadła do najniższego poziomu w historii (2,74%), podczas gdy jeszcze w wakacje ubiegłego roku było to 5,14%. W przełożeniu na ratę kredytową oznacza to spadek o ponad 23%, czyli 150 zł na każde 100 tys. zł kredytu na 30 lat.

Nie zmieniają się za to stawki EURIBOR i LIBOR, co oznacza, że wysokość rat kredytów w euro i we franku zależy tylko od kursów walut, a tu niestety w ostatnim miesiącu były raczej tylko kiepskie wiadomości. Euro podrożało ok. 17 gr, co oznacza wzrost raty kredytowej o ok. 4%. Z większym wzrostem muszą pogodzić się posiadacze kredytów we franku. Złoty osłabił się wobec franka o 23 gr, co przekłada się na ok. 7-procentowy wzrost miesięcznej raty. Euro jest obecnie najdroższe od ponad roku, a frank od 11 miesięcy.