-
121. Data: 2010-11-26 11:00:04
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: "Jan Werbinski" <jaś@tralala.bez.maj.la>
Uzytkownik "Adam Szendzielorz" <a...@g...com> napisal w wiadomosci
news:4fe46bfb-ccab-486c-ac99-94099f8dd2c0@l20g2000vb
d.googlegroups.com...
> On 26 Lis, 02:49, "Jan Werbinski" <ja @tralala.bez.maj.la> wrote:
>
>> > HINT: GWC.
>> > pozdr.
>>
>> No to widze ze opr cz ochladzania mialbym od razu zraszanie pokoju wodami
>> gruntowymi. Niezly bajer.
>
> Widac Twoja wiedza w tym kierunku tez jest mocno ograniczona. HINT
> numer dwa - GWC wodne - 100mb rury PE 32-40 zakopanej 1,5m pod ziemia
> + nagrzewnica i to podpiete pod wejscie reku. Zero kontaktu z
> jakakolwiek gruntowa wilgocia, obieg zamkniety. Calosc ok 1,5k pln,
> napedzane pompka 20W, daje 2-3kW (w zaleznosci od gruntu).
Na jakiej powierzchni 100 metrów rury?
>> I naprawde nie wiem w jaki spos b w tych 8 tysiacach miesci sie
>> rekuperator,
>> instalacja, GWC i potrzebny pod GWC grunt.
>
> Mnie to wszystko kosztowalo dokladnie 12k pln. Calosc, z
> uruchomieniem. Czytalbys dokladniej watek to bys sie doczytal bo
> pisalem o tym :)
> pozdr.
No i jakie masz oszczednosci zima na ogrzewaniu? Tzn ile ciepla odzyskasz z
gruntu?
--
Jan Werbinski O0oo....._[:]) bul, bul, bul
Prywatna http://www.janwer.com/
Nasza siec http://www.fredry.net/
-
122. Data: 2010-11-26 11:14:12
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: "Jan Werbinski" <jaś@tralala.bez.maj.la>
Użytkownik "rrr" <r...@o...rrr.pl> napisał w wiadomości
news:ico3ru$mbe$1@inews.gazeta.pl...
> Dlaczego jak nie będzie prądu to zadziała rozszczelnienie okien - mimo, że
> nie masz kominów wentylacyjnych, a u kogoś kto ma te kominy
Po ilu minutach umrzesz na hipoksję w przypadku niedziałania rekuperatora?
--
Jan Werbiński O0oo....._[:]) bul, bul, bul
Prywatna http://www.janwer.com/
Nasza siec http://www.fredry.net/
-
123. Data: 2010-11-26 11:21:23
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: Adam Szendzielorz <a...@g...com>
On 26 Lis, 11:58, rrr <r...@o...rrr.pl> wrote:
> Dzi ki za obszerne wyja nienia, mo e troch rozja ni o mi to w g owie,
> tylko 2 ostatnie pytania.
> Dlaczego jak nie b dzie pr du to zadzia a rozszczelnienie okien - mimo,
> e nie masz komin w wentylacyjnych, a u kogo kto ma te kominy
> rozszczelnienie/ otwarcie okna nie zadzia a ? Czy masz jak specjaln
Nigdy nie napisalem ze rozszczelnienie okien przy wentylacji
grawitacyjnej nie pomaga. Pomaga! A jakze. Tyle ze wtedy WIEJE chlodem
- im chlodniej na zewnatrz tym bardziej wieje bo wieksza roznica
cisnien. Wieje bez zadnego sterowania, regulacji, wieje na chama!
Dlatego nikt o zdrowych zmyslach nie powinien uzywac rozszczelnienia
okien tylko porzadnych nawiewnikow higrosterowalnych. Gdybym mial wen.
grawitacyjna i mialbym rozszczelnic okno to musialbym zrezygnowac
chocby z dwoch moich najlepszych miejscowek w domu (przy wspomnianych
wykuszach 3x2m) - bo byloby przy nich poprostu zimno.
> naklejk na szybach kt ra informuje wiatr, e ma wia bo masz went. mech
> ? :)
Mowimy o sytuacji awaryjnej. Rozszczelnienie okien oczywiscie
spowoduje ruch powietrza (tyle ze zupelnie nieokreslony, przypadkowy)
- w koncu roznica cisnien musi sie wyrownac. I tak zapewne zrobi sie
przeciag od okna do okna. Bedzie kompletnie niekomfortowo (bo smrodek
z kibla moze wtedy przenikac na salony) ale nikt sie nie udusi ;)
> I drugie pytanie, czy je li masz nawiew, rozszczelnione okna itp, to
> zwyk y wiatrak poruszany ruchem powietrza, jak p aspiromatic nie za atwi
> sprawy ? W sumie to ta sze od went. mech. i zapewni komfort wymian
> powietrza, taniej i bez cz ci koszt w eksploatacji (pr d) ?
Ale Ty ciagle patrzysz na aspekt ekonomiczny, a ja na komfort. Nie
lubie wiania chlodem po plecach, a Ty mnie przekonujesz do czegos co
to wianie chlodem tylko wspomaga :) Co do kosztow eksploatacji to juz
wyzej pisalem, ze ten zwraca sie juz przy ogrzewaniu czyms minimalnie
drozszym niz wegiel.
Zeby podsumowac, najwazniejsze zalety instalacji reku+gwc dla mnie to:
1. nie ciagnie od okien, moge sobie siedziec na duzym parapecie w
krotkim rekawku i jest przyjemnie!
2. tzw. "temperatura odczuwalna" jest zdecydowanie wyzsza niz przy
wentylacji grawitacyjnej (z uwagi na punkt 1)
3. smrodzik z kibelka, czy para z dlugiej goracej kapieli znika
momentalnie, nic sie w wilgoci nie kisi, a po wyjsciu z brodzika nic
mi zimnego po nogach nie wieje
4. "darmowa" (20W) klima o mocy 2-3kW w lato
5. aspekt ekonomiczny - w zimie oszczedzam pare stowek w stosunku do
went. grawitacyjnej, w lato oszczedzam pare stowek w stosunku do
tradycyjnej klimatyzacji
Pokaz mi teraz ktory z w/w punktow rozwiazuje ten chwalony przez
Ciebie aspiromatic ? I ile takich aspiromaticow po 800 pln / sztuka
trzeba kupic majac standardowa wentylacje grawitacyjna czyli kilka
kanalow wentylacyjnych ?:)
pozdr.
--
Adam Sz.
-
124. Data: 2010-11-26 11:36:51
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: Adam Szendzielorz <a...@g...com>
On 26 Lis, 12:00, "Jan Werbinski" <ja @tralala.bez.maj.la> wrote:
> Na jakiej powierzchni 100 metrów rury?
100m2. Wyliczenia i zalozenia projektowe sa identyczne jak dla
kolektorow gruntowych np. pompy ciepla. W zaleznosci od gruntu
uzyskujesz te 20-40W z m2, te 100m2 moze wiec dac nawet 4kW, tyle ze
ogranicza nas wydajnosc rekuperatora - powietrze ma za male cieplo
wlasciwe zeby przy ~300-400m3 odebrac wiecej niz 2-3kW mocy :)
Policzmy. Cieplo wlasciwe powietrza = ok 1kJ/kg*K, gestosc ok 1,2kg/
m3. Czyli przy 400m3, temperaturze z GWC 7stC, temperaturze na
zewnatrz 30stC, mozemy wyciagnac z tego GWC ok. 11kJ (Q = V * q * cp *
delta t) czyli wspomniane 3kW. To jest ta darmowa klima :) W zimie to
przede wszystkim zapobiega obladzaniu wymiennika i podwyzsza sprawnosc
reku (z wyjsciowych -20stC mamy +7st C :) Nie mam pojecia ile ciepla
odzyskuje w ten sposob z gruntu - to nie jest jej celem. Z gruntu to
lepiej pompa ciepla w zime odzyskiwac i grzac ;)
pozdr.
--
Adam Sz.
-
125. Data: 2010-11-26 11:44:19
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: rrr <r...@o...rrr.pl>
Użytkownik Adam Szendzielorz napisał:
> Zeby podsumowac, najwazniejsze zalety instalacji reku+gwc dla mnie to:
>
> 1. nie ciagnie od okien, moge sobie siedziec na duzym parapecie w
> krotkim rekawku i jest przyjemnie!
Kurwunia muszę być jakiś gruboskórny, bo mimo, że mam grawitacyją to też
mi nie wieje po plecach, a rozszczelnione mam okno w kuchni.
Przy wentylacji nie jest wymagany wiatr ale ruch powietrza - reszta to
marketing byś kupił mechaniczną. Przy czym, o ile nie pomyliłem autorów
postów, to ty utrzymujesz jakieś arktyczne klimaty w domu, u mnie jest
21 stopni non stop. nie wieje chłodem, jest ciepło, koszt ogrzewania
jest na akceptowalnym poziomie (zdecydowanie taniej niż w bloku, w
którym miałem okazję mieszkać przez kilka lat).
> 2. tzw. "temperatura odczuwalna" jest zdecydowanie wyzsza niz przy
> wentylacji grawitacyjnej (z uwagi na punkt 1)
Tego nie rozumiem, serio nie czuję różnicy między temperaturą a
temperaturą odczuwalną.
> 3. smrodzik z kibelka, czy para z dlugiej goracej kapieli znika
> momentalnie, nic sie w wilgoci nie kisi, a po wyjsciu z brodzika nic
> mi zimnego po nogach nie wieje
Kurwunia to tak jak u mnie, ale nie mam mechanicznej. Mam za to
ogrzewaną podłogę i nawet nie mam brodzika, nie wiem jak można brać
przysznic w czymś tak zimnym jak brodzik, tylko podłoga z płytek i
rozciągnięta pod nią podłogówka.
> 4. "darmowa" (20W) klima o mocy 2-3kW w lato
to racja - klima 3kW to dużo czy mało na ileśset metrów sześciennych -
pytam bo nie mam pojęcia.
> 5. aspekt ekonomiczny - w zimie oszczedzam pare stowek w stosunku do
> went. grawitacyjnej, w lato oszczedzam pare stowek w stosunku do
> tradycyjnej klimatyzacji
Kwestia do końca nie udowodniona :)
>
> Pokaz mi teraz ktory z w/w punktow rozwiazuje ten chwalony przez
> Ciebie aspiromatic ? I ile takich aspiromaticow po 800 pln / sztuka
> trzeba kupic majac standardowa wentylacje grawitacyjna czyli kilka
> kanalow wentylacyjnych ?:)
> pozdr.
>
Nie mam pojęcia, nie mam aspiro, jest to coś co znalazłem w ciągu 5
minut w sieci, co zapewnia wymuszenie wentylacji. Jest to jakaś
alternatywa, która nie pobiera energii.
> --
> Adam Sz.
rafał
-
126. Data: 2010-11-26 11:45:33
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: Budyń <b...@g...pl>
Użytkownik "Bartek" <bk*n@v.atonet.pl> napisał w wiadomości
news:icnpde$71u$1@news.onet.pl...
> Zacytuję Smolenia: "Kiedyś normą był ogół, a nie margines..." :-)
> Wśród moich znajomych 80% grzeje gazem, 10% węglem (ekogroszkiem czy
> zwykłym orzechem),1% olejem i 9% właśnie kominkiem z płaszczem wodnym. Nie
> znam bezpośrednio nikogo, kto ma w domu inny rodzaj ogrzewania.
to ja sie nabijam z tych 9%
b.
-
127. Data: 2010-11-26 12:34:02
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: Adam Szendzielorz <a...@g...com>
On 26 Lis, 12:44, rrr <r...@o...rrr.pl> wrote:
> Kurwunia muszę być jakiś gruboskórny, bo mimo, że mam grawitacyją to też
> mi nie wieje po plecach, a rozszczelnione mam okno w kuchni.
To faktycznie jestes gruboskorny, nie wiem jak mozna nie czuc chlodu
-20stC siedzac w +20stC ;)
> Przy wentylacji nie jest wymagany wiatr ale ruch powietrza - reszta to
> marketing byś kupił mechaniczną. Przy czym, o ile nie pomyliłem autorów
A wiatr to co, jak nie ruch powietrza? :-) Z tym, ze bez sensownych
higrosterowalnych nawiewnikow, czyli tylko z rozszczelnionymi oknami,
powodujemy w duze mrozy WIATR w domu :) Ten wiatr, ktory potem ludzie
szmatami czy recznikami staraja sie stlumic.
> postów, to ty utrzymujesz jakieś arktyczne klimaty w domu, u mnie jest
> 21 stopni non stop. nie wieje chłodem, jest ciepło, koszt ogrzewania
A masz jakies duze okna w domu wogole ? :) Dla testow rozszczelnilem
sobie teraz okno przy ktorym siedze i ciagnie zimnem.. po nogach :-)
Mimo uruchomionej podlogowki.
> Tego nie rozumiem, serio nie czuję różnicy między temperaturą a
> temperaturą odczuwalną.
To wyjdz sobie kiedys jak bedzie 10stC na dwor kiedy bedzie mocno
wialo, a kiedy nie bedzie wialo. Temperatura taka sama, a odczucie
jakby inne ? ;-) Mimo ze w domu jest cieplo to wiejace -20stC nawet
lekko pogarsza komfort i nie ma co tu nad tym dyskutowac :)
> Kurwunia to tak jak u mnie, ale nie mam mechanicznej. Mam za to
> ogrzewaną podłogę i nawet nie mam brodzika, nie wiem jak można brać
> przysznic w czymś tak zimnym jak brodzik, tylko podłoga z płytek i
> rozciągnięta pod nią podłogówka.
Mam tak samo i tez polecam ;) Skrotowo napisalem "z brodzika" bo to
tez rodzaj brodzika jest.
> to racja - klima 3kW to dużo czy mało na ileśset metrów sześciennych -
> pytam bo nie mam pojęcia.
Obojetnie czy duzo czy malo - liczy sie moc 3kW, ktora zyskujesz. O
tyle mniej musisz wydac na klimatyzacje i o tyle mniej wydajesz
eksploatacyjnie uzywajac jej.
> > 5. aspekt ekonomiczny - w zimie oszczedzam pare stowek w stosunku do
> > went. grawitacyjnej, w lato oszczedzam pare stowek w stosunku do
> > tradycyjnej klimatyzacji
>
> Kwestia do końca nie udowodniona :)
Udowodniona. Matematyka i fizyka panie :)
> Nie mam pojęcia, nie mam aspiro, jest to coś co znalazłem w ciągu 5
> minut w sieci, co zapewnia wymuszenie wentylacji. Jest to jakaś
> alternatywa, która nie pobiera energii.
Aaaaaha. Ale mi nie chodzi o to w wentylacji grawitacyjnej, ze nie
dziala. Dziala! Jak sie ma nawiewniki higrosterowalne to dziala
calkiem sensownie. Ale ZAWSZE bedzie wialo chlodem, bo o to w tej
wentylacji chodzi! Powietrze z okna musi sie przeleciec po wszystkich
pokojach i wyleciec kominem :) Ja chwale mechaniczna z rekuperatorem
przede wszystkim za komfort :)
pozdr.
--
Adam Sz.
-
128. Data: 2010-11-26 15:10:53
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: "Jan Werbinski" <jaś@tralala.bez.maj.la>
Uzytkownik "Adam Szendzielorz" <a...@g...com> napisal w wiadomosci
news:726c7b23-9b16-4a8b-a4d8-dccbb03157d0@h16g2000vb
z.googlegroups.com...
On 26 Lis, 12:00, "Jan Werbinski" <ja @tralala.bez.maj.la> wrote:
> Na jakiej powierzchni 100 metrów rury?
100m2. Wyliczenia i zalozenia projektowe sa identyczne jak dla
kolektorow gruntowych np. pompy ciepla. W zaleznosci od gruntu
uzyskujesz te 20-40W z m2, te 100m2 moze wiec dac nawet 4kW, tyle ze
ogranicza nas wydajnosc rekuperatora - powietrze ma za male cieplo
wlasciwe zeby przy ~300-400m3 odebrac wiecej niz 2-3kW mocy :)
Policzmy. Cieplo wlasciwe powietrza = ok 1kJ/kg*K, gestosc ok 1,2kg/
m3. Czyli przy 400m3, temperaturze z GWC 7stC, temperaturze na
zewnatrz 30stC, mozemy wyciagnac z tego GWC ok. 11kJ (Q = V * q * cp *
delta t) czyli wspomniane 3kW. To jest ta darmowa klima :) W zimie to
przede wszystkim zapobiega obladzaniu wymiennika i podwyzsza sprawnosc
reku (z wyjsciowych -20stC mamy +7st C :) Nie mam pojecia ile ciepla
odzyskuje w ten sposob z gruntu - to nie jest jej celem. Z gruntu to
lepiej pompa ciepla w zime odzyskiwac i grzac ;)
pozdr.
==================================
Trzeba przekopac 100m2 ogrodu i bruku, zeby miec 3kW klimy, która jest
wystarczajaca na jeden pokój 30m2? Albo zeby miec 4kW ogrzewania na 40m2?
W cennikach podawany jest koszt inwestycji 1,5 tys. Ale jakos trudno mi w to
uwierzyc, bo kilka wywrotek zwiru i wywiezienia ziemi, to chyba juz jest
kilknanascie stówek, a gdzie koparka i reszta?
Klimatyzacje 3kW mozna zalozyc za 1,5-5 tys zl jako samodzielne urzadzenie
bez dodatkowej inwestycji w rekuperator. W wersji 3-5 tysi zapewnia grzanie
w ujemnej temperaturze niewiele gorzej jak gruntowa pompa ciepla.
--
Jan Werbinski O0oo....._[:]) bul, bul, bul
Prywatna http://www.janwer.com/
Nasza siec http://www.fredry.net/
-
129. Data: 2010-11-26 16:27:35
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: "/// Kaszpir ///" <b...@a...pl>
> Nigdy nie napisalem ze rozszczelnienie okien przy wentylacji
> grawitacyjnej nie pomaga. Pomaga! A jakze. Tyle ze wtedy WIEJE chlodem
> - im chlodniej na zewnatrz tym bardziej wieje bo wieksza roznica
> cisnien. Wieje bez zadnego sterowania, regulacji, wieje na chama!
> Dlatego nikt o zdrowych zmyslach nie powinien uzywac rozszczelnienia
> okien tylko porzadnych nawiewnikow higrosterowalnych. Gdybym mial wen.
> grawitacyjna i mialbym rozszczelnic okno to musialbym zrezygnowac
> chocby z dwoch moich najlepszych miejscowek w domu (przy wspomnianych
> wykuszach 3x2m) - bo byloby przy nich poprostu zimno.
Czyli wynika ze ja powinienem siedziec przy calkowicie szczelnie zamknietych
oknach , bo wilgotnosc w pomieszczeniu gdzie nie bylo zadnych nawiewników
ani ubytków w uszczelkach wynosilo 50-60%.
W kuchni takie same "warunki" i wilgotnosc max 70%.
Kupilem malutkie nawiewniki Radaksu po 15zl sztuka. Fajnej konstrukcji ,
wedlug tego co wyczytalem daja przpelyw 5m3/h czyli minimum jakie wymagaja
polskie normy ...
Dzieki przemyslanej konstrukcji nie niszczu sie okien (mozna je zdemontowac
i nie bedzie wielkich dziur w ramie okiennej) a maja naprawde fajna mimo ze
prosta przemyslana konstrukcje ...
Sadze ze nawet takie tanie nawiewniki mimo ze nie daja super wymiany
powietrza , poprawia wentylacje grawitacyjna , zmiejsza wilgotnosc i
poprawia jakosc powietrza a wiac nie wieje ...
Wczoraj zaczalem je montowac i widze ;)
>
>> naklejk na szybach kt ra informuje wiatr, e ma wia bo masz went. mech
>> ? :)
>
> Mowimy o sytuacji awaryjnej. Rozszczelnienie okien oczywiscie
> spowoduje ruch powietrza (tyle ze zupelnie nieokreslony, przypadkowy)
> - w koncu roznica cisnien musi sie wyrownac. I tak zapewne zrobi sie
> przeciag od okna do okna. Bedzie kompletnie niekomfortowo (bo smrodek
> z kibla moze wtedy przenikac na salony) ale nikt sie nie udusi ;)
>
>> I drugie pytanie, czy je li masz nawiew, rozszczelnione okna itp, to
>> zwyk y wiatrak poruszany ruchem powietrza, jak p aspiromatic nie za atwi
>> sprawy ? W sumie to ta sze od went. mech. i zapewni komfort wymian
>> powietrza, taniej i bez cz ci koszt w eksploatacji (pr d) ?
>
> Ale Ty ciagle patrzysz na aspekt ekonomiczny, a ja na komfort. Nie
> lubie wiania chlodem po plecach, a Ty mnie przekonujesz do czegos co
> to wianie chlodem tylko wspomaga :) Co do kosztow eksploatacji to juz
> wyzej pisalem, ze ten zwraca sie juz przy ogrzewaniu czyms minimalnie
> drozszym niz wegiel.
>
> Zeby podsumowac, najwazniejsze zalety instalacji reku+gwc dla mnie to:
>
> 1. nie ciagnie od okien, moge sobie siedziec na duzym parapecie w
> krotkim rekawku i jest przyjemnie!
> 2. tzw. "temperatura odczuwalna" jest zdecydowanie wyzsza niz przy
> wentylacji grawitacyjnej (z uwagi na punkt 1)
> 3. smrodzik z kibelka, czy para z dlugiej goracej kapieli znika
> momentalnie, nic sie w wilgoci nie kisi, a po wyjsciu z brodzika nic
> mi zimnego po nogach nie wieje
> 4. "darmowa" (20W) klima o mocy 2-3kW w lato
> 5. aspekt ekonomiczny - w zimie oszczedzam pare stowek w stosunku do
> went. grawitacyjnej, w lato oszczedzam pare stowek w stosunku do
> tradycyjnej klimatyzacji
>
> Pokaz mi teraz ktory z w/w punktow rozwiazuje ten chwalony przez
> Ciebie aspiromatic ? I ile takich aspiromaticow po 800 pln / sztuka
> trzeba kupic majac standardowa wentylacje grawitacyjna czyli kilka
> kanalow wentylacyjnych ?:)
> pozdr.
>
> --
> Adam Sz.
-
130. Data: 2010-11-26 17:31:49
Temat: Re: okna drewniane kontra plastiki
Od: Adam Szendzielorz <a...@g...com>
On 26 Lis, 16:10, "Jan Werbinski" <ja @tralala.bez.maj.la> wrote:
> Trzeba przekopac 100m2 ogrodu i bruku, zeby miec 3kW klimy, kt ra jest
> wystarczajaca na jeden pok j 30m2? Albo zeby miec 4kW ogrzewania na 40m2?
Tak. Mozna to zrobic w ok 10h. Wykopanie, zakopanie, zalanie,
uruchomienie. Ja sobie to sam wykopalem za 50 pln (paliwo) bo mam
swoja koparke ;-) Dla ludzi z "ulicy" bedzie to koszt ok. 500-600 pln
wiecej.
> W cennikach podawany jest koszt inwestycji 1,5 tys. Ale jakos trudno mi w to
> uwierzyc, bo kilka wywrotek zwiru i wywiezienia ziemi, to chyba juz jest
> kilknanascie st wek, a gdzie koparka i reszta?
Jakiego zwiru i jakiego wywozenia ziemi? Znowu Ci sie myli kolektor
gruntowy zwirowy z wodnym:) W wersji z rura PE zakopujesz urobkiem,
absolutnie nie zwirem. Jak nie dysponujesz koparka to mozesz sobie
nawet wypozyczyc koparke lancuchowa i zrobic te 100mb w ciagu 2h,
minimalnie tylko naruszajac glebe.
> Klimatyzacje 3kW mozna zalozyc za 1,5-5 tys zl jako samodzielne urzadzenie
No. Tyle ze klimatyzacja 3kW bieze 3kW, a GWC bieze 20W :)
> bez dodatkowej inwestycji w rekuperator. W wersji 3-5 tysi zapewnia grzanie
Ale jak juz ktos ma rekuperator to chyba lepiej GWC nie ? :)
> w ujemnej temperaturze niewiele gorzej jak gruntowa pompa ciepla.
Ponizej zera sprawnosc takiej pompy mooooocno spada, pozatym ja
dziekuje za ogrzewanie powietrzem - tu znowu wieje goracem, co tez
przyjemne nie jest :-)
pozdr.
--
Adam Sz.