Jakie obowiązki nakłada nabycie nieruchomości?

Przeczytaj także: Na czym polega umowa rezerwacyjna z deweloperem?

Kiedy należy zgłosić nabycie nieruchomości?

Osoby fizyczne, będące właścicielami nieruchomości są zobowiązane złożyć we właściwym urzędzie miasta lub gminy informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych. Tak stanowią przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Robi się to na potrzeby ustalenia podatku od nieruchomości. Siłą rzeczy wymóg ten dotyczy zatem właścicieli nieruchomości. Obowiązek może powstać w wyniku nabycia nieruchomości, ale też określonej zmiany stanu faktycznego, która spowoduje konieczność odmiennego naliczenia podatku od nieruchomości. Takim zdarzeniem może być chociażby rozpoczęcie wykorzystywania części nieruchomości na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jak zgłosić nabycie nieruchomości?

Wspomniana informacja musi przybrać odpowiednią formę. Ten dokument składa się na formularzu według ustalonego wzoru. Należy zatem po prostu wypełnić stosowne rubryki. Można to zrobić zarówno fizycznie – osobiście w urzędzie, wysłać formularz listem poleconym - jak i elektronicznie.

Na dokonanie tego obowiązku istnieje ściśle określony termin – czternastu dni od dnia wystąpienia okoliczności, uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości. Ten czternastodniowy termin należy również odnosić do sytuacji, w której zaistniało zdarzenie, mające wpływ na wysokość podatku.

Jak już wcześniej zostało wspomniane, takim zdarzeniem może być chociażby rozpoczęcie wykorzystywania części nieruchomości na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?

Należałoby jeszcze dodać, kiedy właściwie powstaje obowiązek podatkowy. Aktualizuje się on nie w dniu nabycia nieruchomości albo zmiany stanu faktycznego, uzasadniającego zmianę podatku, ale od pierwszego dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające jego powstanie. Inaczej mówiąc, jeżeli nieruchomość nabyliśmy 4 października 2020 r., to obowiązek podatkowy powstanie dopiero z dniem 1 listopada 2020 r. Od tego dnia za daną nieruchomość naliczany będzie podatek.

Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części. Wówczas obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Co z umową przedwstępną?

Na marginesie należałoby też wyjaśnić kwestię, o którą często pytają zdezorientowani właściciele nieruchomości. Samo zawarcie umowy przedwstępnej nie generuje obowiązku złożenia informacji w urzędzie miasta lub gminy. Umowa przedwstępna nie powoduje bowiem jeszcze przeniesienia własności danej nieruchomości. Obowiązek aktualizuje się dopiero w momencie podpisania umowy przyrzeczonej, czyli właściwej umowy sprzedaży.

Każda osoba, która zawarła umowę deweloperską i czeka na swoje wymarzone mieszkanie, nie musi się martwić. Nawet po zapłaceniu całej należnej kwoty za mieszkanie i rozpoczęciu prac wykończeniowych, trzeba i tak poczekać na ostateczne zawarcie umowy przeniesienia własności nieruchomości w formie aktu notarialnego. Zresztą prawdopodobnie o obowiązku podatkowym poinformuje notariusz, wskazując na właściwy tryb postępowania w tej sytuacji.

Jak ustala się podatek od nieruchomości?

Podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Oczywiście można też zrobić jeden przelew za cały rok. W przypadku nieruchomości, należących do osób fizycznych, w tym niewielkich domów i mieszkań, podatek wynosi co najwyżej kilkaset złotych rocznie. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.

Robert Tomaszewski, Prezes Zarządu |