Skuteczna darowizna nieruchomości. Kiedy bez podatku?

Przeczytaj także: Podwójna darowizna mieszkania w jednym akcie notarialnym bez podatku?

Czym jest darowizna?

Darowizna tak naprawdę jest umową – pomiędzy darczyńcą a obdarowanym. Sens zawieranego kontraktu opiera się na tym, że ten pierwszy zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz drugiego kosztem swojego majątku. Obdarowany teoretycznie nie ma żadnego zobowiązania, ale chcąc zachować przedmiot darowizny dla siebie nie powinien dawać darczyńcy powodu do jej odwołania. Darowizna powinna mieć ściśle określoną formę, czyli pisemną. Jeżeli oświadczenie darczyńcy zostało złożone ustnie to staje się ważne dopiero wtedy, gdy przyrzeczone świadczenie zostanie spełnione. Co istotne, jednocześnie z dokonaniem darowizny darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, czyli polecić mu zrobienie czegoś.

Podatek od darowizny

Co do zasady umowa darowizny podlega opodatkowaniu. Ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje jednak szereg wyłączeń. Między innymi dotyczą one osób z tak zwanej I grupy podatkowej. Obejmuje ona małżonka, zstępnych (dzieci, wnuków), wstępnych (dziadków, pradziadków), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Aczkolwiek zwolnienie od podatku w tym przypadku również nie jest bezwarunkowe. Należy fakt nabycia określonego składnika majątkowego zgłosić na odpowiednim formularzu do właściwego urzędu skarbowego. Jeżeli przedmiotem darowizny są pieniądze, do uzyskania zwolnienia od podatku należy przekazać je przelewem oraz dołączyć potwierdzenie do składanej deklaracji – zaznacza Bartłomiej Kuźniar.

Nie tylko darowizna

Warto wspomnieć również o tym, że nie tylko umowa darowizny umożliwia nieodpłatne przekazanie nieruchomości komuś bliskiemu. Taką samą funkcję pełni przewidziana w Kodeksie cywilnym umowa dożywocia. W tym przypadku jednak w zamian za przeniesienie nieruchomości nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Bojąc się więc o to, że dzieci lub wnuki zapomną o swoich rodzicach lub działkach, można w pewien sposób ich do tego zmusić. Wówczas ten darczyńca, a raczej zbywca staje się domownikiem osoby obdarowanej, a nabywca musi się nim opiekować, dostarczać mu wyżywienie, ubranie, światło, opał, zapewnić pomoc w chorobie i tak dalej. Co przy tym istotne, umowa dożywocia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

O czym warto pamiętać zbywając nieruchomość?

Decydując się na dokonanie darowizny nieruchomości (jej sprzedaż lub zawarcie umowy dożywocia) warto jednak pamiętać o kilku kwestiach. Po pierwsze w wypełnianym zeznaniu do urzędu skarbowego należy wskazać wartość nieruchomości. Fiskus wymaga precyzyjnego jej oszacowania, dlatego nie zaszkodzi skorzystać z pomocy rzeczoznawcy majątkowego. Po drugie trzeba skompletować wszystkie niezbędne dokumenty związane z nieruchomością, w tym przede wszystkim akt notarialny stwierdzający jej nabycie oraz odpis z księgi wieczystej. Dodatkowo przyszłemu nabywcy przydadzą się wszelkie mapki i informacje, dotyczące mediów.

Bartłomiej Kuźniar
Koordynator Projektów Inwestycyjnych |