Ulga na zabytki. Czas na inwestowanie w nieruchomości zabytkowe?

Przeczytaj także: "Pałacyk plus". Czy wzrośnie zainteresowanie zabytkowymi nieruchomościami?

Zabytkowe nieruchomości niszczeją

Zabytkowe domy są wpisane w polski krajobraz. Stare budynki można znaleźć zarówno w obrębie dużych miast, jak i poza nimi. W miastach dominują XIX-wieczne i XX-wieczne kamienice. Poza nimi raczej jednopiętrowe domy jednorodzinne. Wiele z nich porzucono już lata temu. Być może umarł ich właściciel, a jego spadkobiercy albo nie chcą zająć się nieruchomością albo nie mogą dojść w tym zakresie do porozumienia. Zresztą doprowadzenie niszczejącego budynku może nie być wcale takie proste. Nie tylko trzeba przeznaczyć na to znaczne środki. Jednocześnie, w przypadku gdy budynek wpisany jest do rejestru zabytków, wszelkie prace remontowe i budowlane należy uzgodnić z konserwatorem zabytków. Nic zatem dziwnego, że wiele osób nie decyduje się na przeprowadzenie jakichkolwiek przedsięwzięć w obrębie takiej starej nieruchomości.

Ulga na zabytki a ochrona dziedzictwa narodowego

Niewątpliwie jednak zabytki są częścią polskiego dziedzictwa kulturowego. Właśnie dlatego znalazły się one na celowniku Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. W celu ich ochrony postanowiono dać Polakom mechanizm, który zachęci ich do inwestowania. Tym mechanizmem jest ulga na zabytki. Jej konstrukcja stała się częścią tak zwanego Polskiego Ładu, czyli dużej nowelizacji podatkowej, której przepisy weszły w życie 1 stycznia 2022 r. Zgodnie z postanowieniami ulgi na zabytki, potencjalni inwestorzy nie dostaną pieniędzy do ręki. Za to będą mogli skorzystać z odliczenia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Najpierw pieniądze trzeba będzie zatem wyłożyć, ale potem odliczyć odpowiednia sumę przy składaniu deklaracji podatkowej PIT i regulowaniu zobowiązania rocznego.

Kto i kiedy skorzysta z ulgi na zabytki?

Z ulgi na zabytki skorzystają wyłącznie osoby fizyczne – podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych. Aby otrzymać finansowe wsparcie będą musiały legitymować się tytułem prawnym do nieruchomości, czyli po prostu być jej właścicielami lub współwłaścicielami. Przy czym uprawnienie dotyczy także członkom spółdzielni mieszkaniowych. Jednocześnie te osoby muszą rozliczać się według skali podatkowej, w oparciu o podatek liniowy lub w oparciu o ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Poza tym istotna jest strona przedmiotowa ulgi. Odliczenia będą bowiem mogły dokonać osoby, które wykonały jedną z trzech czynności. Po pierwsze wpłaciły określoną kwotę na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej budynku będącego zabytkiem. Po drugie poniosły wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku. Po trzecie kupiły zabytek, który wymaga przeprowadzenia prac remontowych.

Jak uzyskać ulgę na zabytki?

Aby otrzymać ulgę na zabytki nie trzeba występować do organów administracji z żadnym, szczególnym wnioskiem. Należy tylko spełnić ustawowe wymogi, a następnie wykazać skorzystanie z tej ulgi w zeznaniu rocznym. Oczywiście później organy mogą wezwać podatnika do odpowiedniego udokumentowania prawa do skorzystania z ulgi. Trzeba zatem zebrać stosowne dokumenty, w tym chociażby dowody wpłat na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej, faktury stwierdzające poniesione wydatki, pozwolenie konserwatora zabytków na prowadzenie określonych prac i inne. A ile właściwie wynosi ulga na zabytki? Dzięki niej od podstawy opodatkowania można odliczyć 50 procent wydatków poniesionych na wpłaty na fundusz remontowy, prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane albo kwotę na nabycie zabytku, nie więcej jednak niż kwotę odpowiadającą iloczynowi 500 złotych i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej zabytku oraz maksymalnie 500.000 złotych.

Czy warto inwestować w zabytkowe nieruchomości?

Inwestowanie w zabytkowe nieruchomości może być zatem całkiem opłacalne. Dysponując sporą gotówką, warto rozważyć takie przedsięwzięcie. Należy jednak pamiętać, że posiadanie zabytków bywa problematyczne. Chodzi przede wszystkim o restrykcyjne przepisy i konieczność uzgadniania wszelkich zmian z konserwatorem zabytków. Tym, którzy szukają bardziej stabilnej i pewnej inwestycji, polecamy oczywiście nasze grunty rolne i budowlane – stwierdza Bartosz Antos.

Bartosz Antos
Dyrektor ds. Nieruchomości |