GUS: mieszkania i budynki niemieszkalne w I poł. 2024

Przeczytaj także: GUS: mieszkania i budynki niemieszkalne 2023

Budownictwo mieszkaniowe

W pierwszej połowie 2024 r. oddano do użytkowania 95,6 tys. mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 8,6 mln m2 oraz liczbie izb równej 361,8 tys. Względem analogicznego okresu roku poprzedniego odnotowano spadki: liczby mieszkań o 16,2 tys. (14,5%), powierzchni użytkowej mieszkań o 1,9 mln m2 (17,9%) oraz liczby izb o 76,7 tys. (17,5%).

Przeciętna powierzchnia użytkowa nowo oddanego mieszkania wyniosła 90,2 m2 (w 1 półroczu 2023 r. – 93,9 m2). Średnia powierzchnia mieszkania w budynkach jednorodzinnych wyniosła 131,9 m2, natomiast w budynkach wielorodzinnych – 51,9 m2.

Dane w ujęciu bezwzględnym dla poszczególnych województw wskazują, że najwięcej nowych mieszkań wybudowano w mazowieckim (18,1% wartości krajowej) i małopolskim (10,4%).

Wskaźnik nasilenia budownictwa mieszkaniowego, wyrażony liczbą mieszkań oddanych do użytkowania w przeliczeniu na 1 tys. ludności, wyniósł dla Polski 2,5. Największe jego wartości odnotowano w województwach: pomorskim (3,5), podlaskim (3,2) i mazowieckim (3,1), a najmniejsze w: opolskim (1,3), warmińsko-mazurskim (1,8) i śląskim (1,9).

W pierwszych sześciu miesiącach 2024 r. deweloperzy wybudowali 61,4% wszystkich nowo oddanych mieszkań, a inwestorzy indywidualni – 36,2%. W porównaniu z analogicznym okresem 2023 r. udział mieszkań przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem wzrósł o 3,7 p. proc., a wybudowanych przez inwestorów indywidualnych spadł o 4,5 p. proc.

Województwa podkarpackie i opolskie charakteryzowały się największymi udziałami mieszkań z przeznaczeniem na własne potrzeby (odpowiednio 50,5% i 48,1%). Z kolei w województwach: pomorskim, mazowieckim i podlaskim odnotowano największe odsetki budownictwa przeznaczonego na sprzedaż lub wynajem – odpowiednio: 70,1%, 69,4% i 68,4%.

Wyposażenie mieszkań w urządzenia sanitarno-techniczne kształtowało się następująco:

• wodociąg z sieci posiadało 94,5% mieszkań;
• kanalizację z odprowadzeniem do sieci – 79,7%;
• gaz z sieci – 34,2%;
• ciepłą wodę z elektrociepłowni, ciepłowni lub kotłowni osiedlowej – 37,3%;
• centralną sieć grzewczą – 37,3%.

Przekazano do eksploatacji 42,2 tys. nowych budynków mieszkalnych, tj. o 22,7% mniej niż rok wcześniej. Budynki jednorodzinne stanowiły 97,3% wszystkich budynków oddanych do użytkowania i odnotowano w nich prawie połowę ogółu nowo wybudowanych mieszkań.

Tradycyjną udoskonaloną technologię wnoszenia zastosowano przy budowie 98,1% budynków mieszkalnych.

Biorąc pod uwagę liczbę kondygnacji, najwięcej wybudowano budynków dwukondygnacyjnych (62,3%) i jednokondygnacyjnych (32,1%), w których znalazło się odpowiednio 32,7% i 14,7% ogółu przekazanych do użytkowania mieszkań. Z kolei w budynkach o trzech i więcej kondygnacjach (5,6% nowych budynków) usytuowanych zostało 52,6% mieszkań.

Przeciętny czas trwania budowy nowego budynku mieszkalnego (liczony od daty jej rozpoczęcia do terminu oddania budynku do użytkowania) przekazanego do eksploatacji w 1 połowie 2024 r. wyniósł 44,0 miesiące. Budynki wielorodzinne wznoszono w czasie prawie dwukrotnie krótszym niż jednorodzinne.

Mieszkania, których budowę rozpoczęto oraz mieszkania, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszeń z projektem budowlanym

W pierwszym półroczu 2024 r. rozpoczęto budowę 122,4 tys. mieszkań, tj. o 36,8 tys. (43,0%) więcej niż rok wcześniej. Mieszkania realizowane z przeznaczeniem na sprzedaż lub wynajem stanowiły 65,9% ogółu, zaś mieszkania w budownictwie indywidualnym – 32,6%. Pozostałą część stanowiły mieszkania: spółdzielcze, komunalne, społeczne czynszowe i zakładowe.

W omawianym okresie wydano pozwolenia na budowę (oraz dokonano zgłoszeń z projektem, w tym objętych uproszczoną procedurą dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych) dla 144,2 tys. mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 11,9 mln m2, tj. odpowiednio o 28,7% i 21,0% więcej niż przed rokiem.

W nowych budynkach mieszkalnych zostaną usytuowane prawie wszystkie mieszkania (142,1 tys.), z tego na budynki wielorodzinne (3,7% ogółu) przypadać będzie 56,9% lokali mieszkalnych. Przewidywana średnia powierzchnia mieszkań w budynkach jednorodzinnych wynosi 122,0 m2, zaś w wielorodzinnych 52,3 m2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (MPZP) były podstawą wydania pozwoleń na budowę dla 62,1% tych budynków.

W nowych budynkach niemieszkalnych, zbiorowego zamieszkania oraz w rozbudowywanych i przebudowywanych budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych powstanie prawie 2,1 tys. mieszkań.

Biorąc pod uwagę strukturę liczby mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym, według form budownictwa, największe udziały odnotowano dla budownictwa na sprzedaż lub wynajem (70,8%) oraz indywidualnego (27,0%).

Budownictwo niemieszkalne

W 1 półroczu 2024 r. przekazano do eksploatacji 9,5 tys. nowych oraz rozbudowano 1,1 tys. budynków niemieszkalnych (odpowiednio o 15,5% i 6,4% mniej niż w roku poprzednim). Łączna powierzchnia użytkowa nowych i rozbudowanych budynków niemieszkalnych wyniosła 6,6 mln m2, o 17,9% mniej r/r. W strukturze oddanej powierzchni przeważały budynki przemysłowe i magazynowe (52,2%), pozostałe budynki niemieszkalne (17,5%) oraz budynki handlowo-usługowe (11,7%).

Wzrost, w stosunku do 1 połowy 2023 r., oddanej do użytkowania powierzchni odnotowano w przypadku hoteli i budynków zakwaterowania turystycznego (o 41,2%) oraz ogólnodostępnych obiektów kulturalnych, budynków szpitali, edukacyjnych i kultury fizycznej (o 12,4%).

Największą powierzchnię użytkową budynków niemieszkalnych w omawianym okresie oddano w województwach: mazowieckim (979,6 tys. m2), wielkopolskim (840,3 tys. m2) i dolnośląskim (675,7 tys. m2), najmniejszą zaś w: świętokrzyskim (98,3 tys. m2), podkarpackim (186,5 tys. m2) i warmińsko-mazurskim (193,5 tys. m2). Największy wzrost powierzchni r/r zaobserwowano w województwach: opolskim (o 122,6%), pomorskim (o 23,1%) i łódzkim (o 16,7%).

Budynki biurowe

W 1 półroczu 2024 r. oddano do użytkowania 232 nowe oraz rozbudowano 44 budynki biurowe, co oznaczało spadek odpowiednio o 4,1% i 18,5% względem analogicznego okresu 2023 r. Powierzchnia użytkowa nowych budynków wyniosła 206,6 tys. m2 (spadek o 31,2%), natomiast rozbudowanych 15,3 tys. m2 (spadek o 42,0%). Największe udziały w łącznej powierzchni miały województwa: dolnośląskie (21,7% wartości krajowej) i mazowieckie (18,1%). Z kolei najmniejsze jej udziały odnotowano w województwach: świętokrzyskim (0,6%), podlaskim (0,8%) i podkarpackim (0,9%).

Budynki handlowo-usługowe

W omawianym okresie przekazano do eksploatacji 1,0 tys. nowych oraz rozbudowano 208 budynków handlowo-usługowych (mniej odpowiednio o 17,7% i 10,3% r/r). Ich łączna powierzchnia użytkowa wyniosła 769,3 tys. m2, co oznaczało spadek o 0,8% w porównaniu do 2023 r.

Największą powierzchnię oddano w województwach: śląskim (16,9% udziału w kraju), mazowieckim (11,5%), wielkopolskim (9,4%) i małopolskim (9,2%), a najmniejszą w: lubuskim (1,7%), opolskim (2,2%) i świętokrzyskim (2,6%).

Budynki przemysłowe

W 1 połowie 2024 r. przekazano do użytkowania 403 nowe oraz rozbudowano 116 budynków przemysłowych (spadek odpowiednio o 21,4% oraz 16,5% w porównaniu z 1 półroczem 2023 r.).

Powierzchnia użytkowa budynków nowych wyniosła 1,2 mln m2 i była mniejsza o 27,5% niż rok wcześniej, natomiast rozbudowanych wzrosła o 7,2% wynosząc 128,6 tys. m2. Największymi udziałami w powierzchni budynków przemysłowych cechowały się województwa: wielkopolskie (18,7%) i opolskie (15,5%), a najmniejszymi świętokrzyskie (0,8%) oraz lubelskie (1,1%).

Budynki magazynowe

W analizowanym okresie oddano 999 nowych oraz rozbudowano 120 budynków magazynowych (odpowiednio o 15,8% i 18,9% mniej niż przed rokiem). Powierzchnia użytkowa nowych budynków tego rodzaju spadła względem poprzedniego roku o 31,4% i wyniosła 1,9 mln m2, natomiast rozbudowanych wzrosła o 7,2% i wyniosła 244,7 tys. m2. Największe wartości łącznej powierzchni użytkowej odnotowano w województwach: dolnośląskim (19,9% udziału w kraju), mazowieckim (17,5%), śląskim (11,9%), wielkopolskim (11,4%) i łódzkim (10,7%). Najmniejszą powierzchnię odnotowano w: świętokrzyskim (0,7%), zachodniopomorskim (1,3%) i podlaskim (1,6%).

Budynki gospodarstw rolnych

W 1 półroczu 2024 r. wybudowano 2,7 tys. nowych (o 13,8% mniej r/r) i rozbudowano 266 budynków gospodarstw rolnych (spadek o 18,2% r/r). Powierzchnia użytkowa nowych budynków wyniosła 966,2 tys. m2 (spadek o 13,0%), natomiast rozbudowanych 65,5 tys. m2 (spadek o 22,3%).

Największymi udziałami łącznej powierzchni użytkowej w wartości ogólnopolskiej charakteryzowały się województwa: mazowieckie (24,5%), wielkopolskie (15,5%) i lubelskie (13,7%), najmniejszymi: lubuskie (0,3%), podkarpackie i śląskie (po 1,3%).

Pozwolenia na budowę nowych budynków niemieszkalnych

W 1 półroczu 2024 r. wydano pozwolenia na budowę 14,2 tys. nowych budynków niemieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej 8,6 mln m², co oznaczało spadki odpowiednio o 1,4% i 4,0% r/r. Dla 55,5% tych budynków podstawę wydania pozwoleń stanowiły MPZP. W strukturze powierzchni użytkowej dominowały budynki przemysłowe i magazynowe (46,5%), pozostałe budynki niemieszkalne (20,3%) oraz budynki handlowo-usługowe (14,9%).

Zwiększenie powierzchni użytkowej względem analogicznego okresu 2023 r. zaobserwowano w przypadku: ogólnodostępnych obiektów kulturalnych, budynków o charakterze edukacyjnym, budynków szpitali i zakładów opieki medycznej oraz budynków kultury fizycznej (o 63,6%), pozostałych budynków niemieszkalnych (o 14,5%) i budynków handlowo-usługowych (o 14,1%). Spadki obejmowały grupy: hoteli i budynków zakwaterowania turystycznego (o 19,4%), budynków biurowych oraz budynków transportu i łączności (po 17,7%), a także budynków przemysłowych i magazynowych (o 15,4%).

W oparciu o wydane pozwolenia największa powierzchnia nowych budynków niemieszkalnych powstanie w województwach: mazowieckim (1 298,1 tys. m2), wielkopolskim (939,0 tys. m2) i śląskim (901, 8 tys. m2). Najmniejszą wartość odnotowano w przypadku: świętokrzyskiego (139,3 tys. m2), opolskiego (248,1 tys. m2), a także podkarpackiego (266,3 tys. m2). Największy wzrost planowanej powierzchni r/r cechował województwo śląskie (o 54,1%) oraz podlaskie (o 39,7%).

W 1 połowie 2024 r. wydano 18,5 tys. pozwoleń na budowę lub dokonano zgłoszeń z projektem budowlanym budowy nowych obiektów inżynierii lądowej i wodnej (spadek o 12,2% r/r), z czego 54,3% na podstawie MPZP.

Urząd Statystyczny w Lublinie
Dyrektor dr Krzysztof Markowski