Budowa domu: jakie materiały budowlane?

Przeczytaj także: Wyroby budowlane: konieczna nowelizacja

Zanim podejmiemy decyzję o wyborze technologii, warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czego oczekujemy? Czy dom ma służyć przez lata, mieć charakter wielopokoleniowy, czy też nie? Czy chcemy, aby budynek przez cały okres swojej żywotności zachowywał te same parametry cieplne i izolacyjne, czy też zakładamy, że wraz z postępem i tak w przyszłości będziemy przebudowywać dom? Czego oczekujemy: luksusu czy standardu? Innowacji czy tradycji?

Dom szkieletowy

Moda na prefabrykowane konstrukcje szkieletowe przywędrowała do naszego kraju zza oceanu. W tych krajach migracja za pracą jest zjawiskiem powszechnym, a ludzie nie zakładają, że będą mieszkali w jednym domu przez całe życie. W polskich warunkach dom szkieletowy to niezbyt praktyczne rozwiązanie. Budując go należy pamiętać przede wszystkim o doskonałym wykonaniu izolacji cieplnej oraz łączeniu poszczególnych elementów. Jeśli folia paraizolacyjna jest źle położona, źle wymierzona, to można spodziewać się problemów. Z kolei wełna mineralna może namoknąć, tym samym zmniejszając parametry cieplne domu, a sama konstrukcja może zacząć gnić prowadząc do destrukcji budynku.

A może cegła?

Godna rozważenia jest budowa domu z cegieł m.in. ze względu na doskonałą izolację cieplną oraz możliwość wykonywania ewentualnych zmian i napraw własnoręcznie. Nie jest to możliwe w przypadku domów szkieletowych, gdzie każdą większą ingerencję w budynek (nawet wymianę ścianki działowej, czy pękniętej rury w ścianie) powinna wykonywać firma stawiająca dom. Należy pamiętać, że jakakolwiek amatorska ingerencja w konstrukcje szkieletowe może się źle skończyć dla jego mieszkańców. Wyjątek stanowią domy z bali drewnianych, które w naszej szerokości geograficznej są tradycyjną formą budownictwa jednorodzinnego, ale nie mogą powstawać przy głównej drodze pod miastem.

Betonowe moduły

W przypadku domów z betonowych modułów pojawia się podobny problem ze zmianami i przebudowami. Ściany nośne bloków betonowych składają się z kilku warstw, jednak konstrukcji nośnej nie tworzy drewno (płyta OSB), ale żelazobeton, co komplikuje wszelkie możliwe późniejsze zmiany, np. wyburzenie otworu drzwiowego. Ponadto każda konstrukcja betonowa musi być dodatkowo bardzo dobrze ocieplona, ponieważ nie izoluje ciepła. Co prawda, ma dobrą izolację akustyczną, a jeśli ma spełniać rolę „akumulatora ciepła”, nie może być wychładzana. Dlatego też dom powinien być dodatkowo ocieplony od zewnątrz, a my tym samym pozbawiamy się głównej zalety tej konstrukcji, czyli niewielkiej grubości ścian działowych. W budynkach dodatkowo docieplanych tak samo jak w budynkach o konstrukcji lekkiej trzeba dokładnie określić, gdzie znajduje się punkt rosy, czyli miejsce, w którym łączą się temperatura z zewnątrz i wewnątrz (miejsce kondensacji pary). To właśnie ono, jeśli nie jest dostatecznie wentylowane, staje się źródłem wilgoci i pleśni. Zaletą domu z betonu jest bardzo wysoka stabilność ścian oraz odporność na wilgoć, co okazuje się przydatne podczas budowania piwnic, płotów czy innych pomieszczeń gospodarczych.

Powrót do klasyki?

Co z klasyczną technologią, czyli domem murowanym z cegły wypalanej czy gazobetonu? Wszystkie te materiały produkowane w nowoczesnej technologii nadają się do budowy ścian nośnych, które są jednowarstwowe. Producenci tych produktów bardzo dobrze opracowali system materiałów uzupełniających, stropów, wieńców itp., które umożliwiają dalsze przebudowy. Budynki zbudowane z tych materiałów zapewniają trwałe, równomierne właściwości cieplne i statyczne przez okres kilkuset lat.

Gazobeton ma bardzo dobre właściwości izolacyjne przy stosunkowo niewielkiej grubości ściany nośne, lecz jego wadą jest wysoka higroskopijność (potrzeba więcej czasu, by ściana wyschła). W praktyce oznacza to, że nie należy budować domu z gazobetonu w kotlinie, gdzie w pobliżu znajduje się zbiornik wodny (staw, rzeczka). Jednak w normalnych warunkach ten rodzaj materiału jest jak najbardziej zalecany. Problemem może być stabilność tego materiału, ale do budowy domu jednorodzinnego z zagospodarowanych poddaszem jest on jak najbardziej wskazany. Odradzany jest w budynkach trzypiętrowych lub wyższych. Wtedy ściany nośne w dolnych partiach trzeba zbudować z silniejszych bloczków.

Wniosek?

Odnosząc się do terminologii motoryzacyjnej - jeśli domy drewniane porównamy do Rolls-Roysa, nowoczesne ceramiczne szlifowane cegły ceramiczne możemy porównać do BMW czy Mercedesa, a bloczki gazobetonowe do Forda Mondeo, Volkswagena czy Skody. Mamy więc do wyboru rarytas kolekcjonerski, limuzynę luksusową albo standardowy samochód, który nas bezpiecznie dowiezie - gdziekolwiek.

Pozostaje jedynie pytanie, czego oczekujemy od jazdy.

Bartłomiej Zięba