Nieruchomości rolne Skarbu Państwa: ustawa do zmiany?

Przeczytaj także: Ograniczony obrót ziemią rolną nie spodoba się UE?

- Należy spodziewać się, że wraz ze zmniejszeniem areału dotychczasowych gospodarstw wielkoobszarowych, znacznie wzrosną ceny żywności. Tymczasem przeciętna polska rodzina już dziś przeznacza około 30% pensji na żywność – mówi prof. Katarzyna Duczkowska-Małysz ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Trzeba także pamiętać, że dzięki gospodarstwom towarowym zatrudnienie znajduje około 100 tys. ludzi. Często funkcjonują one w regionach zagrożonych strukturalnym bezrobociem. Sami dzierżawcy są również jedyną grupą w rolnictwie, która płaci pełen ZUS i podatki dochodowe bez żadnych ulg – dodaje Duczkowska-Małysz.

Uchwalone prawo niezgodne z Konstytucją?

Już w trakcie prac nad ustawą Biuro Analiz Sejmowych zwracało uwagę na to, że ocena skutków regulacji dołączona do projektu jest niepełna. Nie określono w niej wpływu projektowanych przepisów na podmioty oraz nie oszacowano przewidywanych wpływów do budżetu ze sprzedaży gruntów, ani strat, jakie poniesie Skarb Państwa w związku z roszczeniami dotychczasowych dzierżawców. Ponadto analizy prawne wskazują, że istnieją uzasadnione wątpliwości, co do zgodności ustawy z Konstytucją RP.

- Nowelizacja ustawy stoi w konflikcie ze standardami państwa prawnego, w szczególności zasadą zaufania obywateli do państwa oraz tworzonego przez nie prawa. Regulacja ta – wbrew zasadom prawidłowej legislacji – nadmiernie ingeruje w konstytucyjnie chronione prawa nabyte i interesy w toku. Prowadzi do negatywnych skutków dla praw majątkowych dzierżawców oraz swobody prowadzonej działalności gospodarczej, nie licuje tym samym także z zasadą społecznej gospodarki rynkowej – podkreśla dr Tomasz Zalasiński, Kancelaria Prawnicza Domański Zakrzewski Palinka sp. k. W związku z tym kilka tygodni temu do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek o kontrolę konstytucyjności prawa.

Nierówna walka o państwową ziemię

Ustawa daje co prawda dotychczasowym dzierżawcom możliwość zakupu wyłączonych gruntów. Jednak obserwując sytuację ekonomiczną dzierżawców oraz rolników indywidualnych można przypuszczać, że nie będą oni mogli zakupić tych gruntów.

- Istnieje duże prawdopodobieństwo, że ziemia trafi do osób niezwiązanych z rolnictwem. Będzie to skutkowało brakiem zagospodarowania gruntów w dłuższym okresie czasu i doprowadzi do skumulowania nieużytkowanych nieruchomości rolnych w Zasobie. Wpłynie to negatywnie na poziom produkcji rolnej w Polsce – uważa dr Ignacy Urbanowski, Przewodniczący Rady Federacji Związków Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych. Dlatego też Federacja apeluje o przygotowanie w trybie pilnym przez polski Rząd nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa tak, by nie blokować rozwoju gospodarstw towarowych – dodaje Urbanowski.