Czy warto inwestować w ziemię?

Przeczytaj także: Inwestowanie w ziemię może być opłacalne

Analiza stanu rzeczywistego

Opierając się na danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego, z dorocznych raportów „Obrót nieruchomościami”, można podjąć się analizy stanu rzeczywistego rynku nieruchomości gruntowych w Polsce. Poniższy wykres prezentuje strukturę transakcji dokonywanych na wskazanym rynku w latach 2003-2011.
W 2003 i 2004 roku rozpoczął się boom na rynku nieruchomości gruntowych. W latach tych, jak wynika z wykresu, dokonano transakcji na ponad 140 tys. nieruchomości tego typu na terenie całego kraju. W strukturze sprzedaży najwięcej miejsca zajmowały w tym czasie użytki rolne, zaś na drugim miejscu wskazywane są grunty przeznaczone pod zabudowę. Dynamika zawierania transakcji kupna sprzedaży gruntów w Polsce wzrosła w 2003 roku, najprawdopodobniej z uwagi na panującą na rynku nieruchomości mieszkaniowych oraz na giełdzie warszawskiej, hossę. Inwestycje w ziemię zdawały się być tak samo dochodowe, jak inwestycje w akcje i mieszkania. Dlatego też masowo zaczęło przybywać inwestorów zainteresowanych zakupem ziemi. W 2004 roku nastąpił kolejny wzrost liczby finalizowanych transakcji kupna sprzedaży nieruchomości gruntowych, który wielu specjalistów wiąże z faktem przystąpienia Polski do struktur Unii Europejskiej.

Hossa na rynku nieruchomości potrwała aż do 2007 roku. W 2005 i 2006 roku kupowano i sprzedawano nieco mniej nieruchomości gruntowych, w tym nieruchomości będących użytkami rolnymi, niż w latach wcześniejszych, ale za to wzrósł w 2006 roku odsetek transakcji kupna sprzedaży obejmujących grunty przeznaczone pod zabudowę w Polsce. Jak wynika z wykresu, największym zainteresowaniem nieruchomości gruntowe cieszyły się w 2007 roku, czyli w rok przed kryzysem gospodarczym na świecie. W całym 2007 roku zawarto w Polsce niemalże 170 tys. transakcji obejmujących grunty, w tym 43795 transakcji dotyczących gruntów przeznaczonych pod zabudowę oraz 104289 transakcji na grunty rolne. Najmniej w każdym kolejnym roku zawarto transakcji dotyczących gruntów leśnych, zadrzewionych i zakrzewionych.

Pojawienie się kryzysu gospodarczego na świecie, w tym również w Polsce, odbiło się w sposób negatywny na rynku nieruchomości gruntowych. Z poziomu prawie 170 tys. zawartych transakcji kupna sprzedaży nieruchomości gruntowych w 2007 roku, w rok później liczba ta spadła do poziomu 138 782. To spadek rzędu prawie 25% rok do roku. Polska gospodarka doświadczyła silnego załamania rynku nieruchomości gruntowych. Jednocześnie jednak nie nastąpiło znaczące załamanie w strukturze cenowej gruntów, o czym piszemy poniżej.

Największy kryzys na rynku nieruchomości nastąpił w 2009 roku, kiedy to łącznie transakcji kupna-sprzedaży gruntów zawarto jedynie nieco ponad 100 tys. W latach 2010-2011 sytuacja na rynku nieruchomości gruntowych powoli zaczęła się poprawiać, choć daleko jeszcze do generowania tak dużej liczby transakcji kupna sprzedaży gruntów rolnych i budowlanych, z jakim mieliśmy do czynienia w roku 2007 czy 2008.

Kolejny wykres prezentuje zaś dynamikę zmian wartości transakcji kupna i sprzedaży nieruchomości gruntowych w tys. zł. Na jego podstawie można wysnuć wniosek na temat opłacalności dokonywania inwestycji w grunty.