Jak uniknąć opłaty za użytkowanie wieczyste?

Przeczytaj także: Przekształć użytkowanie wieczyste w prawo własności

Wraz z końcem marca upływa termin zapłaty za użytkowanie wieczyste. Dotyczy to przeważnie mieszkańców bloków czy domów w dużych miastach, ale też na przykład przedsiębiorców, którzy zbudowali na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste swoje biurowce, magazyny czy hale produkcyjne, czy inwestorów, którzy czerpią zyski z wynajmu nieruchomości komercyjnej lub mieszkalnej, zbudowanej na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste. Aby zobrazować skalę zjawiska, warto przytoczyć dane GUS, wedle których same tylko gminy w 2011 roku posiadały umowy z użytkownikami wieczystymi na przeszło 81,4 tys. ha gruntów. A oprócz gmin grunty w użytkowanie wieczyste mogą oddawać także województwa, powiaty i sam Skarb Państwa.

---

Zmiany w podwyżkach

Powodem podwyżek opłat za użytkowanie wieczyste jest wzrost wartości gruntów. Roczna opłata za użytkowanie wieczyste stanowi bowiem procent wartości prawa własności do nieruchomości. W przypadku „mieszkaniówki” podstawowa stawka to 1%, w przypadku działalności turystycznej 2%, a w przypadku pozostałych nieruchomości - w tym wykorzystywanych na cele komercyjne - aż 3% wartości. Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami, która weszła w życie 9 października 2011 roku, ukróciła skokowe podwyżki, rozkładając je z jednego roku na trzy lata. Gdy nowa opłata jest mniejsza niż dwukrotność dotychczasowej, zacznie obowiązywać od początku kolejnego roku. Gdy jednak użytkownikowi wieczystemu zostanie zaproponowana opłata wyższa niż dwukrotność dotychczasowej, nadwyżka zostanie rozłożona na kolejne dwa lata.

---

Przekształcenie we własność jedynym sposobem na brak opłat
Podstawowym problemem, który doskwiera użytkownikom wieczystym są podwyżki corocznych opłat. Wysokość tych obciążeń może być aktualizowana nie częściej niż co trzy lata, ale przeważnie odstęp czasowy jest dłuższy. Wtedy trudno się dziwić, że po 10 czy kilkunastu latach podwyżka opłaty nie wynosi kilkadziesiąt, ale przynajmniej kilkaset procent. Przykład? Dom położony na terenie dzielnicy Psie Pole (Wrocław) na działce o powierzchni 1040 m kw. W 2011 roku opłata wynosiła 800 zł rocznie, a gmina zaktualizowała ją aż na 10 tys. zł rocznie. W tym konkretnym przypadku w 2012 roku trzeba było zapłacić gminie 1600 złotych, w 2013 roku już 5800 zł, a w 2014 będzie to aż 10000 złotych. Przed wyższymi opłatami można się bronić przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym. Wystarczy w ciągu 30 dni od otrzymania aktualizacji złożyć wniosek do tej instytucji. Jest to rozwiązanie bezpłatne, ale bez pomocy rzeczoznawcy majątkowego użytkownikowi wieczystemu często trudno jest uzyskać korzystną decyzję. Ponadto odwołanie do SKO pomaga na krótko (do następnej aktualizacji). Rozwiązaniem definitywnie kończącym problem aktualizacji jest natomiast przekształcenie użytkowania wieczystego we własność. Po przejściu takiej procedury (trwa najczęściej od kilku do kilkunastu miesięcy) nie trzeba będzie płacić co roku za użytkowanie.