Powierzchnie biurowe: jak deweloperzy kuszą najemców?

Przeczytaj także: Nowoczesny budynek biurowy: jakie udogodnienia?

Jarosław Zagórski, dyrektor handlowy i rozwoju Ghelamco Poland

Atrakcyjność powierzchni wybieranej na siedzibę firmy to kwestia przede wszystkim typu najemcy i jego indywidualnych potrzeb. W zależności od wielkości firmy i branży, jaką reprezentuje, istotne będą inne parametry oferty. Dla jednych firm priorytetem będą np. wakacje czynszowe w pierwszych miesiącach użytkowania powierzchni. Z kolei dla dynamicznie rozwijających się podmiotów ważniejsze będzie elastyczne podejście do ewentualnego zwiększenia powierzchni w przypadku ekspansji firmy.

Nadrzędną kwestią, która ma największy wpływ na decyzje firm odnośnie wyboru siedziby są jednak podstawowe cechy budynku – jego jakość, usługi dodatkowe, jakie zapewnia i przede wszystkim lokalizacja. Coraz większego znaczenia nabiera także samo otoczenie budynków. Ghelamco jest pionierem w kreowaniu atrakcyjnych przestrzeni publicznych. Stworzony przez nas plac Europejski przyczynił się do sukcesu Warsaw Spire. Dziś mamy satysfakcję, że również nasza konkurencja zaczyna myśleć w podobny sposób.

Jacek Wachowicz, dyrektor ds. sprzedaży i najmu w GTC

W sytuacji bardzo dużej konkurencji na rynku biurowym wszelkie standardowe zachęty, takie jak okresy zwolnień z czynszu, nakłady inwestycyjne itd., jak i innowacyjne zachęty typu pokrycie kosztów przeprowadzki, zakup wyposażenia biura są wręcz niezbędnym elementem każdej oferty. Niestety sprowadza się to często do tego, że decyzja o wyborze biura dokonywana jest przez pryzmat arkusza kalkulacyjnego. Jakość, rozwiązania techniczne schodzą na drugi plan. Koszty, koszty, koszty każdy deweloper musi je ciąć, aby móc dać atrakcyjną ofertę. Skutkiem ubocznym są niestety coraz częściej powstające budynki o bardzo wątpliwej jakości i architekturze, w tym także w samych centrach miast.

Małgorzata Danek, członek zarządu LC Corp

Z naszych obserwacji i doświadczenia możemy wyciągnąć wnioski, że dla klientów obok dobrej oferty finansowej liczy się efektywność powierzchni, czyli to ile stanowisk pracy zmieści się na danej powierzchni. Od pewnego czasu zauważamy również, że klienci oczekują biur idealnie dopasowanych do potrzeb. Dlatego staramy się zapewnić naszym najemcom biura ‘szyte na miarę’, które są wyjątkowe i przyjazne w codziennym użytkowaniu, a zrazem ergonomiczne i efektywne. Dwa ostatnie aspekty mają szczególny wpływ na koszty najmu biura.

Dodatkowo klienci przywiązują większą niż jeszcze kilka lat temu wagę do tego, jakie udogodnienia znajdują się w budynku. Staramy się zawsze, żeby w naszych budynkach była dostępna: restauracja lub kantyna, kawiarnia, kiosk, pralnia, mały sklep spożywczy, klub fitness, czy przychodnia medyczna. Możliwość skorzystania z wymienionych usług przez pracowników powoduje dużą oszczędność czasu. Nie bez znaczenia jest również fakt, że pracodawcy muszą coraz częściej mocno konkurować o pracownika, a siedziba w wygodnym, estetycznym i funkcjonalnym budynku może pomóc w decyzji o podjęciu pracy w danej firmie.

Maciej Jankiewicz, prezes zarządu Polskiego Holdingu Nieruchomości S.A.

Wysoka aktywność deweloperów oraz utrzymująca się presja zniżkowa na czynsze bazowe i efektywne, sprawiają że właściciele budynków oferują najemcom atrakcyjne pakiety zachęt. Najczęściej stosowane systemy zachęt dla najemców, również w ramach Grupy Kapitałowej Polskiego Holdingu Nieruchomości S.A., to przede wszystkim okresowe zwolnienia z czynszów oraz partycypacja w kosztach aranżacji powierzchni.

Dodatkową zaletą w przypadku nieruchomości należących do Grupy Kapitałowej Polskiego Holdingu Nieruchomości S.A. jest również atrakcyjna lokalizacja, zapewniająca dogodną komunikację. Nowe inwestycje Grupy Kapitałowej PHN przygotowywane są zgodnie ze standardami budownictwa ekologicznego, energooszczędnego i pasywnego, w tym takimi, które zaczną obowiązywać dopiero w przyszłości. Ponadto budynki są projektowane i budowane zgodnie z kryteriami zrównoważonego rozwoju (sustainability) wg norm: BREEAM na poziomie Excellent oraz LEED na poziomie Gold.
Bardzo istotnym czynnikiem jest również indywidualne podejście do klientów i jakość zarządzania. Najemcom zależy na kompleksowości i ekskluzywności, dlatego rosnącą popularnością cieszą się kompleksy biurowe położone w otoczeniu wspierającym biznes (prestiżowa przestrzeń handlowa, hotelowa i rozrywkowa). Możemy tu wymienić kluczowe nieruchomości Grupy Kapitałowej PHN: kompleks biurowy Alchemia II w Gdańsku - najlepszy biurowiec 2015 roku w konkursie Eurobuild Awards z elegancką i ponadczasową architekturą, innowacyjnymi rozwiązaniami i certyfikacją w amerykańskim systemie oceny wysokowydajnych budynków LEED na poziomie Platinum, biurowiec Andersia Business Centre w Poznaniu - budynek o nowoczesnej technologii, odpowiadający najwyższym technicznym normom w zakresie budownictwa biurowego oraz kompleks Domaniewska Office Hub położony na warszawskim Mokotowie, wyróżniony certyfikatem BREEM na poziomie Excellent oraz tytułem Budowy Roku 2015 w XXVI edycji konkursu Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.

Tomasz Tondera, Senior Partner Griffin Real Estate

Nie ma prostej i jednoznacznej odpowiedzi na tak postawione pytanie. Do każdego klienta podchodzimy indywidualnie analizując jego potrzeby i każda oferta odpowiada w możliwie najwyższym stopniu na potrzeby najemcy. Niezależnie od konstrukcji oferty niezmiernie ważne są parametry budynku: jego lokalizacja, dostępne technologie, różne dodatkowe udogodnienia, które można w takim obiekcie zaoferować naszym najemcom, a oni swoim pracownikom. Powierzchnia biurowa to dziś przede wszystkim przestrzeń, która ma inspirować i wyzwalać kreatywność, zachęcać do wymiany myśli i poglądów. To również sposób na dookreślenie identyfikacji firmy, podkreślenie jej unikalności, a czasem zdobycie przewagi na bardzo dziś konkurencyjnym rynku pracy. Dlatego jedni preferują materiały wykończeniowe z najwyższej półki, a inni dostępność usług pozwalających na aktywne spędzenie czasu.

Ewelina Kałużna, dyrektor ds. wynajmu i zarządzania wartością budynków Skanska Property Poland

Dzisiaj powierzchnie biurowe są realną częścią oferty rekrutacyjnej i czynnikiem wpływającym na zmniejszenie rotacji kadr. Potwierdzaliśmy to naszymi badaniami - 8 na 10 kandydatów chce zobaczyć miejsce pracy przed podpisaniem umowy, co w dobie zaostrzającej się rywalizacji o talenty ma duże znaczenie. Nasi najemcy wiedzą więc, że wybierając nasze biuro mogą liczyć na szereg działań i udogodnień skoncentrowanych właśnie na ich najcenniejszym zasobie czyli pracownikach i to jest nasz klucz do sukcesu. Wiele potrzeb inwestorów jest zbieżne z potrzebami tzw. Millenialsów. Dla nich miejsce pracy musi być wyposażone w gadżety i aplikacje, które będą atrakcyjne dla specjalistów, zwłaszcza takich branż jak IT. W Skanska pracujemy nad wdrożeniem systemów, które za pomocą Bluetooth mogą przesyłać do aplikacji na smartfonach informacje np. na temat zastosowanych w budynku ekologicznych rozwiązań i wyświetlać wskazówki, jak odpowiednio z nich korzystać. W taką aplikację wyposażyliśmy m.in. budynek Corso Court w Pradze. Za jej pośrednictwem można zamówić nie tylko miejsce parkingowe, ale też np. lunch z dostawą bezpośrednio do biura, czy umówić się na turniej tenisa stołowego z kolegami z pracy. Aplikacja informuje też o usługach znajdujących się w budynku i okolicach. Opracowujemy też usługę opartą o concierge. Dzięki niej pracownicy będą mogli sprawnie załatwiać drobne prywatne sprawy, takie jak odbiór prania czy biletów na koncert w godzinach pracy. W budynku Atrium 2 w Warszawie oferujemy też dwa elektryczne BMWi3, z których wszyscy użytkownicy budynku mogą korzystać, rezerwując je za pomocą prostej aplikacji.

Dla najemców liczy się też sprawne poprowadzenie ich przez proces zmiany siedziby. W Skanska proponujemy naszym partnerom skorzystanie z pomocy tzw. RACa – koordynatora, który wspiera najemcę od pierwszego kontaktu z nami, pomagając wybrać budynek, odpowiednio dostosować powierzchnię, zgromadzić niezbędną dokumentację, a nawet przeprowadzić się. Opieramy się na unikatowym modelu bardzo bliskiej, partnerskiej współpracy, pomocy w trudnym zarządzeniu zmianą – i to jest to, co nasi najemcy mocno doceniają. Już po przeprowadzce mogą liczyć na gościnne powitanie z naszej strony. Pomagamy zainstalować się w nowym miejscu, przygotowujemy też pakiety powitalne dla pracowników. Wskazujemy, jakie udogodnienia znajdują się w budynku i okolicy, żeby ludzie mogli zamówić bez przeszkód lunch z dostawą do biura lub wiedzieli, jakie drobne sprawy prywatne mogą załatwić w pobliżu. Jesteśmy z naszymi najemcami również po ich zadomowieniu się w nowym miejscu.

Dla przykładu, w Silesia Business Park w Katowicach organizujemy cykliczne warsztaty dotyczące zdrowego odżywiania, z blogerami kulinarnymi oraz live cooking, a w Poznańskim Maratonie opowiadaliśmy o gimnastyce biurowej i dietetyce w szeroko pojętym kontekście wellbeing.

Osobną kwestią jest niezwykle istotne, odpowiedzialne społecznie podejście Skanska do budowania. Wyszliśmy ostatnio z niezwykle ważną dla nas biznesową deklaracją, że będziemy budować powierzchnie biurowe już tylko w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami, rodziców z małymi dziećmi, ludzi starszych i obcokrajowców. Wierzymy, że świadomi najemcy będą chcieli, by absolutnie wszyscy ich obecni i potencjalni pracownicy mogli w pełni korzystać z oferty naszych budynków.

Alexander Jurkowitsch, członek zarządu Warimpex

Obecnie Warimpex jest w trakcie komercjalizacji biurowca Ogrodowa Office w ścisłym centrum Łodzi, na przeciwko Pałacu Poznańskiego i hotelu andel’s. Oprócz komfortowej dla najemców lokalizacji oraz wysokiego stanu technicznego budynku, staramy się przyciągnąć potencjalnych najemców licznymi zachętami. Wśród nich można wymienić tzw. wakacje czynszowe, czyli zwolnienie z części czynszu przez pewien czas. Okres zwolnienia uzależniony jest ściśle od planowanej powierzchni najmu i czasu trwania umowy. W biurowcu Ogrodowa Office dopuszczamy również budżet na aranżację powierzchni ponad standard deweloperski zgodnie z oczekiwaniami klientów. Dodatkową zachętą jest możliwość wstępnej rezerwacji powierzchni w obiekcie – na przykład w przypadku planowanej w przyszłości ekspansji, najemca może zarezerwować na pewien okres dodatkową powierzchnię lub ma prawo pierwszeństwa do przejęcia powierzchni, jeśli jakaś firma opuści budynek. Kolejnym naszym bonusem dla najemców poszczególnych pięter jest dostęp do wewnętrznych balkonów i zielonych tarasów na ostatnich kondygnacjach, z których rozpościera się widok na sąsiadujący park i panoramę miasta. Istotnym atutem jest także duża powierzchnia użytkowa poszczególnych pięter, osiągająca nawet 4700 m kw., a na parterze biurowca przewidziane jest wewnętrzny pasaż będący łącznikiem komunikacyjnym, w obrębie którego znajdzie się wiele lokali handlowo-usługowych takich jak restauracje, kawiarnie, czy małe sklepy.

Mirosław Łoziński, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Powierzchnie biurowe w Polsce, zwłaszcza te na terenie Warszawy, cechuje duża konkurencyjność. Obecnie, aby przyciągnąć najemcę, nie wystarczy już wyłącznie wysokiej jakości budynek w dogodnej lokalizacji. Niezbędne jest również proponowanie różnorodnych zachęt, które wyróżnią inwestora i jego ofertę na rynku. W naszych działaniach związanych z komercjalizacją biurowca EQlibrium kierujemy się jedną, nadrzędną zasadą – chcemy poznać jak najbardziej szczegółowe potrzeby klienta. Wychodzenie im naprzeciw przejawia się na kilka sposobów – począwszy od elastycznego podejścia do kwestii aranżacji nowych przestrzeni, aż po dodatkowy budżet na prace wykończeniowe wykraczające ponad oferowany standard budynku. Elementem, którym staramy się zachęcić potencjalnych najemców, są także tzw. wakacje czynszowe, efektywnie obniżające łączne koszty. Dynamiczne postępy w komercjalizacji naszego biurowca na warszawskiej Woli pokazują, że przyjęta i konsekwentnie realizowana strategia działań spotyka się z bardzo dobrym przyjęciem na rynku, a co najważniejsze przynosi spodziewane rezultaty.

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A.

Nabywcy i najemcy powierzchni komercyjnych budowanych przez Archicom mogą zawsze liczyć na atrakcyjne ceny czynszów i dogodną lokalizację. Oferujemy również jedne z najniższych opłat eksploatacyjnych we Wrocławiu. Jako deweloper z własnym studiem projektowym wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom naszych najemców proponując dopasowanie przestrzeni do ich potrzeb. Fit out niezmiennie jest bardzo ważny dla najemców, dlatego w naszych działaniach przewidujemy na ten cel dodatkowy budżet. Dzięki indywidualnemu podejściu przeważnie zawieramy długoletnie umowy najmu, które dodatkowo premiujemy np. zwolnieniami z czynszu w pierwszych miesiącach działalności. Elastycznie podchodzimy również do zwiększania lub zmniejszania najmowanej powierzchni w zależności od aktualnych potrzeb naszych klientów. Widzimy, że ta strategia sprawdza się, a najemcy chętnie kontynuują z nami współpracę. Duzi gracze decydują się również na współpracę typu „build-to-suit”, czyli realizację powierzchni biurowej na zamówienie. Podejmowaliśmy się takich realizacji np. przy Zachodnim Centrum Biznesu West House.

Kamil Niedźwiedzki