> swoją drogą, jeżeli faktycznie kupię za cenę bardzo okazyjną, jeżeli ktoś
> ma nóż na gardle (np. bank) i sprzeda po cenie znacznie poniżej średniej,
> to co na to US?

Uzna, że odniosłeś korzyść i nie przejmując się tym naliczy podatek od
wartości jaka będzie ich zdaniem miarodajna.

> Jeżeli w ciągu 5 lat stwierdzą, że jednak powinno być więcej, to
> cóż wtedy? Z jakiego powodu ja mam dopłacać i to wraz z odsetkami,
> przez czyjejś wirtualne wyceny? Ok. dopłacić do jakieś średniej te 2%
> jeszcze mogę z bólem zrozumieć ale ... dlaczego z odsetkami.

Ponieważ powinieneś zapłacić ten podatek przy okazji transakcji, a nie 5
lat później. Z powodu opóźnienia (bo w końcu jednak płacisz) skarb
odniósł straty i zażąda ich pokrycia. Tutaj zupełnie jak z płatnościami
za faktury, możesz nie płacić w terminie, ale wtedy zgadzasz się
zapłacić więcej.

> Czy jako podatnik mam obowiązek sam szukać średnich w regionie i
> dokonać smoukarania wpłacając więcej niż wynika z faktycznej umowy i kwoty?

Transakcje są zgłaszane do US (powinien notariusz to zrobić), możesz
wystąpić do nich o decyzję, ale nie sądzę aby wcześniej niż po 1
miesiącu był sens. Poza tym wiesz, US powoła swojego rzeczoznawcę
dopiero jak będzie pewny wygranej, jak różnice małe to im się nie
opłaca, bo w razie przegranej oni płacą za wycenę.

> a o jakim regionie Ty napisałeś?

To bez znaczenia, nawet w obrębie miasta masz czasami kilka US-ów :)

> Mam obawę, że jeżeli nie wejdę w taki układ, to nie kupię tej działki
> przez kolejny rok ponieważ obecnemu właścicielowi został rok do przekroczenia 5lat.
> Mnie zależy na czasie i na jak najszybszym rozpoczęciu budowy, nie chcę
> i nie mogę czekać rok.

Rozumiem, a nie możecie jakiejś umowy spisać - przedwstępnej?
Dobrze znasz sprzedającego?

Miłego.
Irek.N.