Dnia Mon, 27 Sep 2010 21:08:13 +0200, Ikselka napisał(a):

> Dnia Mon, 27 Sep 2010 20:28:49 +0200, witek J napisał(a):
>
>> Ikselka presented the following explanation :
>>> Dnia Fri, 24 Sep 2010 10:52:08 -0700 (PDT), czeremcha napisał(a):
>>
>>> Natomiast z drewna cisowego budowano kiedyś domy i było to powszechne -
>>> taki dom był odporny na owady i grzyby. Dlatego cisy, należące kiedyś do
>>> naszej rodzimej przyrody, zostały w Polsce wytępione już dawno.
>>
>> Jestes pewna tej informacji? Przecież cis, jak drewno "militarne" do
>> wyrobu łuków zostało obięte ochroną jeszcze przez Władysława Jagiełłę,
>> podaj w 1423r, jako pierwsze prawnie chronione drzewo w Polsce.
>
> I slusznie, choć nieskutecznie - bo pewnie sam zauwazył, że ludzie właśnie
> najchętniej z cisu domy budowali. Przecież nie bez powodu tego zakazał, jak
> sądzisz? To mądry facet był. I co ciekawe, choć w wyobraźni Polaków Litwini
> to dzicy - uwielbiał się kąpać w łaźni, był czyściochem, jadał skromnie i
> był wysoce inteligentny oraz szlachetny. A po ślubie z Jadwigą czekał z
> konsumpcją małżeństwa szereg lat, aby ta dojrzała fizycznie i pokochała go,
> co się takoż okazało :-)
> Ale wszystko powyższe tylko tytułem dygresji.
> Cudowne własności cisa opisane są tutaj:
>
> http://www.laspolski.net.pl/article.php?story=cis
>
> "Walory cisa
>
> Drzewo to ma bardzo cenne drewno o wysokich walorach budowlanych i
> stolarskich, daje się pięknie modelować, rzeźbić, jest giętkie i bardzo
> odporne na szkodniki owadzie i grzybowe oraz na działanie wilgoci. Cis
> odznacza się również niezwykłą trwałością drewna, elastycznością i
> wytrzymałością na złamanie. Drewno cisowe jest twarde, ale sprężyste i
> trudno łupliwe. Posiada przepiękny układ słojów. Ich mozaikowa struktura -
> kremowej barwy biel i wiśniowo-beżowa twardziel - nadaje drewnu
> niepowtarzalny wygląd. Drewno cisa było w średniowieczu masowo użytkowane
> do wyrobu łuków i kusz, wytwarzano z niego sarkofagi, łyżki, jarzma dla
> wołów, a także dzieła sztuki rzeźbiarskiej, luksusowe meble, fortyfikacje
> wodne, maszty okrętowe, a nawet podkłady kolejowe. Drewno cisowe z Pomorza
> w latach trzydziestych XIX w. używane było do wzmacniania nabrzeży portów w
> Świnoujściu i Roztoku. Cis był w związku z tym intensywnie eksploatowany.
> Jego powolny wzrost i trudności w rozmnażaniu spowodowały, że w całej
> Europie stał się gatunkiem rzadkim i wymierającym. Od zagłady uratowała go
> moda na sztukę ogrodniczą przy pałacach królewskich we Francji, wprowadzona
> przez słynnego królewskiego ogrodnika Andre Le Notre, twórcę wspaniałych
> ogrodów w Wersalu. Stąd moda na ogrody cisowe rozpowszechniła się na całą
> Europę m.in. do Wilanowa, czy Kórnika. Jednak w samych lasach cis został
> doszczętnie wytępiony w całej Europie, za wyjątkiem lokalnych stanowisk na
> Słowacji w Dolinie Hermanackiej, na Węgrzech w Górach Bakońskich i w
> polskich lasach, głównie na Pomorzu. Cis jest gatunkiem bardzo odpornym na
> emisje przemysłowe, na wysokie stężenie SO2 w powietrzu i na kwaśne
> deszcze. W latach 50. i 60. cisy - jako jedyny gatunek iglasty - wytrzymały
> emisje z licznych hut, koksowni i fabryk w zagłębiach przemysłowych
> Liverpoolu i Manchasteru. W USA wykryto i wdrożono do stosowania skuteczny
> środek antynowotworowy - taksol z Taxus brevifolia. Spowodowało to masowe
> zainteresowanie hodowlą cisa w tym kraju. Taksol wykryto również w igłach i
> korze cisa pospolitego."
>
>
>> A tutaj dom???
>> pozdrowienia Witek
>
> No dom. A co, przed Jagiełłą to w Polsce w jaskiniach mieszkano?

Tamże pod ww linkiem:
"Długosz wspomina o stosowaniu drewna cisowego do obudowy chodników
górniczych w okolicach Żywca. Z drewna cisowego budowano też kościoły. Na
Huculszczyźnie jako powinność pańszczyźnianą dostarczano cisa w rozumieniu1
cis na 1 gospodarstwo (Czartoryski A.)."

Ponadto;
http://www.wierzchlas.info/pdf/walas.pdf
"Znaczenie drewna cisowego
Drewno cisowe jest ciężkie, twarde (ta sama skala twardości co drewno
dębowe), trwałe (odporne na działanie czynników atmosferycznych i wody),
elastyczne, barwne i łupliwe. Poza tym jest ono drobnosłoiste - przeciętny
przyrost szerokości słoja szacuje się na 2 mm; w naturalnych jednak
warunkach, w cienistym lesie, cis przyrasta dużo wolniej na grubość i jako
średnią roczną szerokość słoja należy przyjąć w Wierzchlesie szerokość
poniżej l mm (0,7 mm). Wszystkie właściwości drewna cisowego, niezwykle
cenne, spowodowały, że znalazło ono i znajduje obecnie niezwykle szerokie
zastosowanie. Używano go masowo do wyrobu łuków i kusz, sporządzano z
niego ozdobne (TYLKO OZDOBNE!!! - przyp. XL) naczynia, puchary, kasety,
beczki, trzonki do noży, grzebienie,
różne narzędzia; używano również do prac snycerskich. Niekiedy pnie cisowe
miały zastosowanie do budowy portów (Świnoujście), do budowy domów
(dworki cisowe), cieńsze pnie jako ogrodzenie lub jako pale do winnic."