Przepraszam że dopiero teraz - wczoraj porobiłem obliczenia, ale nie
miałem czasu powrzucać je na serwer i skomentować.

Tornad pisze:

> Ale te opracowania wlasnie mnie wqrwiaja. Ktos jak maly Jasio gdzies kiedys
> tak napisal a rozne panie typu Kist jak papugi to przepisuja, glebiej sie
> nad tym nie zastanawiajac.

Nie wiem jak jest w Hameryce - może dachy projektuje sie w oparciu
o jakieś opracowania i tabelki. W Polsce każdy dach powinien być
przeliczony i ten kto go liczy, ponosi za konstrukcje osobistą
odpowiedzialność, do więzienia włącznie.

> Wiatr wiejacy na wprost polaci dachowej powoduje powstawanie "incredible"
> czyli niewiarygodne, nieprawdopodobne podcisnienie skierowane do gory na
> przeciwleglej stronie polaci dachowej podobnie jak podcisnienie na gornej
> czesci skrzydla samolotu. Jetki sa tradycyjnie instalowane na jednej trzeciej
> wysokosci dachu od jego szczytu do utrzymania krokwi w kupie w czasie silnego
> wiatru.

To są warunki amerykańskie, które nie bardzo przystają do warunków w
Polsce... W Polsce raczej nie zdarzają się tornada i wiatry są zapewne
znacznie słabsze - za to są spore opady śniegu. Obciążenie śniegiem
może przekroczyć 200 kg/m2 - obciążenie wiatrem (podrywanie) rzadko
przekracza 100 kg/m2 nawet na dość wysoko położonych terenach. Dachy
też są raczej dość ciężkie, a na dodatek tam gdzie sa silne wiatry
(w górach) dachów płaskich, najbardziej narażonych na podrywanie,
raczej się nie stawia.

> Czyli to "popiera" moje tezy, ze glownym celem tych jetek, jest
> zabezpieczenie pary krokwi przed rozszerzeniem sie a nie ich podpieraniem
> i zmniejszaniem ich ugiec.
> Owszem one to tez czynia, dlatego nazwalem je wczesniej bardzo sprytnym
> elementem; zgodzilem sie z Toba polowicznie, ze one pracuja na sciskanie.
> Tyle ze w normalnych warunkach ale wlasciwym ich przeznaczeniem jest to,
> co napisane powyzej.

Nie w Polsce. Jeżeli w Ameryce są takie "incredible" wiatry, a dachy
są lekkie - może się zdarzyć, że jętka tak będzie pracować. W Polsce
jętka pracuje przede wszystkim zmniejszając zginanie krokwi.

W katalogu http://www.drewno-klejone.com/pub/ wrzuciłam kilka przykładów
obliczeń. Obliczenia przeprowadziłem dla 2 strefy śniegowej (niezbyt
wielkie obciążenia śniegiem) i dla 3 strefy wiatrowej (największe
obciązenia wiatrem). Tak naprawdę w Polsce niewiele jest takich terenów,
ale niech tam, dla potrzeb przykładu można przyjąć jakieś okolice
Bielska-Białej, dla których byłyby takie mniej-więcej warunki.

Na wykresach FX ściskanie jest zaznaczone kolorem niebieskim,
rozciąganie - żółtym. Na wykresach MY zielony - to zginanie w dół,
fiołkowy - zginanie w górę (np. od podrywania wiatru). Umieściłem obok
siebie wykresy dla dachu z jętką i bez jętki. Wystarczy na nie spojrzeć,
by nie mieć wątpliwości jak jętka działa: w większości dachów zapiera
krokiew o krokiew z drugiej strony i "wypycha" je na zewnątrz,
zmniejszając ich zginanie, a w efekcie deformację.

Przykłady 1 i 2 to typowe polskie dachy: o spadku 44° i 32° (a więc nie
narażone na zbyt wielkie podrywanie wiatrem), pokryte stosunkowo ciężkim
dachem, czyli najbardziej typowe). Przykład 3 i dalsze to dach o spadku
20° (najgorszy spadek z punktu widzenia wiatru: w jednym wariancie
wiatru jeszcze występuje docisk, w drugim - już jest maksymalne możliwe
podrywanie). Przykład 3 to dach płaski z lekkim pokryciem na terenach
nizinnych - jak widać, wciąż jętka jest tylko ściskana. Mogłaby być
rozciągana tylko gdyby wiat podrywał dach nie pokryty, a taki przypadek
nie może mieć miejsca, chyba że w trakcie budowy 1 połać byłaby pokryta
deskowaniem, a druga jeszcze nie i zerwała sie wichura. Przypadki 4, 4a
i 4b - to dach o spadku 20° przeniesiony na wysokość 600m nad poziomem
morza, czyli tam gdzie są znacznie większe wiatry, w dodatku pokryty
lekkim poszyciem, w wariancie 4a - nawet bez ocieplenia (np. ocieplenie
na stropie). I dopiero przy takim dachu można mówić o rozciąganych
jętkach. Tyle że w Polsce na terenach wyzynnych stawia się raczej strome
dachy... W katalogu jest też projekt z rozciagana jętka, co do którego
przedwczoraj pochrzaniłem kierunki działania sił. Łatwo zgadnąć dlaczego
ta jętka jest rozciagana: ona po prostu pracuje jak ściąg, bo nie ma
w tej konstrukcji żadnej dolnej belki, a jedna z podpór ma możliwość
swobodnego przesuwu.

Pozdrawiam,
--
Łukasz